De EU moet haar economische macht beter gebruiken: het kan dienen als krachtig wapen in de strijd voor mensenrechten wereldwijd. Dat schrijft Bert-Jan Ruissen (SGP Europarlement) als opinie-artikel in het Nederlands Dagblad van 21 april 2021.

 De Europese Unie krijgt veel kritiek, maar één ding is wel aardig gelukt. De 27 landen vormen een van de belangrijkste afzetmarkten in de wereld. De EU is een economisch blok van 450 miljoen consumenten, groter dan de VS bijvoorbeeld.

Veel niet-Europese landen popelen om handels- of investeringsakkoorden te sluiten met de Europese Unie.

Maar gebruikt de EU haar economische macht wel voldoende? Naar mijn mening laat Brussel nogal wat kansen liggen. De leiders van de EU zijn te veel koopman en te weinig dominee.

De EU moet harde eisen durven stellen aan de vele landen die hier deals willen komen sluiten. Niet alleen richting kleine landen (zoals de Europese Commissie vorig jaar handelsvoordelen inperkte voor Cambodja) maar ook richting economische grootmachten.

Een voorbeeld: in december sloten de leiders van China en de EU een investeringsakkoord. Maar het akkoord maakt op geen enkele manier een einde aan de werkkampen en dwangarbeid in China. Minstens een miljoen Oeigoeren zijn opgesloten. De VS hebben een zwarte lijst voor bedrijven die meewerken aan massabewaking in China, zoals camerabedrijf Hikvision. En de EU? Het Europees Parlement plaatst gewoon koortsscanners van ditzelfde bedrijf. Moreel onaanvaardbaar. De EU laat hier een kans liggen.

De SGP zet zich ervoor in dat zowel het investeringsakkoord als deze scanners naar de prullenbak verdwijnen. We moeten onze principes in praktijk brengen.

 Zo ook met handel met bepaalde Afrikaanse landen. Waarom kunnen we als consumenten eigenlijk kiezen tussen ‘slaafvrije’ en ‘niet-slaafvrije chocolade’? Kan de EU niet gewoon bepalen dat hier alleen chocolade binnenkomt die gemaakt is onder goede arbeidsomstandigheden? Dat helpt de cacao-werknemers pas echt.

Hetzelfde met India: de EU exporteert en importeert volop met India. Blijkbaar deert het de EU niet dat de hindoe-nationalistische regering het leven erg lastig maakt voor christenen en andere religieuze minderheden. In Pakistan geldt hetzelfde, met de moslimfundamentalistische regering daar.

Vluchtelingen

Zoveel mensen in de wereld zouden geholpen zijn als de EU meer respect voor mensenrechten zou afdwingen. De EU zelf zou er ook belang bij hebben. Wie veilig en gerust kan leven in eigen land of regio, zal immers geen noodzaak meer voelen om op de vlucht te slaan. De vluchtelingenproblematiek aan de Europese grenzen kan verminderen.

Daarbij kan de EU wel vaker het goede voorbeeld geven, door een barmhartiger opvang van slachtoffers vooral van geloofsvervolging. Dat we op Griekse eilanden asielzoekers laten wegkwijnen in vrieskou past niet bij het beleid dat we van andere landen verlangen.

De Europese Unie kan beter en moet beter. Niet door Brussel uit te bouwen tot een politieke of militaire superstaat, maar door de (economische) marktmacht te gebruiken ten behoeve van mensenrechten, waaronder geloofsvrijheid.

Geloofsvrijheid

Het is een veeg teken dat de EU buitensporig veel tijd nodig heeft om een EU-gezant voor geloofsvrijheid te herbenoemen. De functie is inmiddels ruim 1,5 jaar vacant, sinds november 2019. Als SGP in het Europees Parlement stuurden we vergeefs brieven en schriftelijke vragen, enz. Alles aan dovemansoren gericht.

Terwijl de situatie met geloofsvrijheid wereldwijd verslechtert. De situatie van de islamitische Oeigoeren is bijzonder schrijnend. Maar ook voor christenen is het geloofsleven in veel landen steeds lastiger. De organisatie Open Doors slaat jaarlijks alarm met een ranglijst van landen met de zwaarste christenvervolging. Maar na de publicatie blijft het te stil.

Is opkomen voor mensenrechten niet meer van deze tijd? Andere grootmachten zoals China en Rusland stellen geen kritische vragen over mensenrechten als ze zakendoen in Afrika of Azië. Moet de EU dan ook maar zwijgen over grondrechten en verdrukte personen? De SGP vindt van niet.

Het verdienen van geld ten koste van mensenrechten zou ons niet zoveel waard moeten zijn. Wat heb je aan geld zonder geluk of geweten? De Bijbel leert ons over rijkdom: ‘het is gemakkelijker, dat een kameel gaat door het oog van een naald dan dat een rijke het Koninkrijk Gods binnengaat. (Mattheus 19:24)’

De EU moet de economische mega-macht inzetten voor een gewetensvolle politiek. We zijn het verplicht aan christenen die worden vervolgd, journalisten die niet vrij mogen informeren en kiezers die niet worden gehoord. Waar ook ter wereld.