Wederkerigheid moet basis zijn in betrekkingen EU-China

Het Europees Parlement (EP) keurde vandaag met overgrote meerderheid een rapport goed van ChristenUnie-SGP Europarlementariër Bas Belder over de stand van zaken van de betrekkingen tussen de EU en China. Het rapport analyseert en beoordeelt recente ontwikkelingen in de Volksrepubliek op politiek, economisch en maatschappelijk terrein en doet aanbevelingen aan zowel Chinese als Europese zijde.

Onder het absolute leiderschap van president Xi Jinping ontwikkelt de Volksrepubliek China zich intern en extern bijzonder dynamisch. “Nauwkeurige tracering en interpretatie van dit complexe proces is noodzakelijk voor een realistische Europese benadering van de nauwe betrekkingen met Peking. Dit rapport wil daartoe een verantwoorde bijdrage leveren.”  aldus Bas Belder.

Een cruciaal beginsel voor solide betrekkingen tussen de EU en China is wederkerigheid op alle terreinen. Bijvoorbeeld qua marktoegang, maar evengoed qua persvrijheid en andere mensenrechten. “Reciprociteit kweekt onderling vertrouwen en vormt een vast fundament onder een strategisch partnerschap tussen de EU en China” stelt Belder, waarop hij vervolgt: “Deze wederkerigheid is echter een ideaalbeeld”.  Het verslag laat er namelijk geen misverstand over bestaan dat vanuit Europees perspectief de zorgen over en kritiek op het beleid van de alleenheersende Chinese Communistische Partij toenemen. Sprekend over Tibet, Xinjiang, de sinificatie van alle religies, het sociaal kredietsysteem, de militarisering van de Zuid-Chinese Zee, de wet op internationale ngo’s, de opvoering van de spanningen in de relatie met Taiwan, dan zijn juist dit de sensitieve onderwerpen bij uitstek voor de Chinese censuur.

Belder: “Bij deze open, feitelijke blik vanuit het Europees Parlement op de betrekkingen tussen de EU en China past de intentie naast de behartiging van Europese belangen evenzeer het algehele welzijn van de burgers van de Volksrepubliek te bevorderen” 

Het rapport zet ook aan tot zelfkritiek in de Europese gelederen. China’s dynamiek wereldwijd en dus ook tegenover en in Europa (denk aan de ontwikkeling van de nieuwe zijderoute) vraagt dringend om een doordachte Europese strategie. Om slechts één grote uitdaging te noemen: Peking denkt inmiddels aan noordelijke en zuidelijk kopieën op ons continent in navolging van het controversiële 16+1 format met maar liefst elf EU-lidstaten uit Centraal- en Oost-Europa en vijf Balkanlanden.

Tot slot onderstreept het rapport de noodzaak van krachtige bevordering van onze kennis over China door substantiële steun aan onafhankelijke denktanks van hoog wetenschappelijk niveau.